Informatika 2023-24: CHAR datu-mota

2024(e)ko otsailaren 19(a), astelehena

CHAR datu-mota

DEFINIZIOA

CHAR datu-motako aldagairi karaktere esaten diogu, eta hitzak zein esaldiak osatzeko behar diren elementuak dira, adibidez honako hauek ditugu:

bokalak
kontsonanteak
zuriunea
puntuazio zeinuak (koma, puntua, puntu eta koma, bi puntuak, ...)
zenbakizko karaktereak edo zifrak: 0, 1, 2, ..., 9
sinboloak: (, ), {, }, [, ], @, #, ...
kontrolerako karaktereak (hurrengo lerroa, lerro hasiera, atzera, ezabatu, ...)

ASCII taula

Karaktereak adierazteko karaktere bakoitzari zenbaki bat esleitzen zaio, eta horrela osatzen da American Standard Code for Information Interchange taula, ASCII taula. ASCII taula ordenaturik dago eta 256 elementuz osaturik dago (256 karaktere: byte batek ematen dituen 2⁸=256 kodeak).

ASCII taularen lehen erdiari ASCII taula estandarra esaten zaio, taula estandarrak 128 karaktere biltzen ditu (0 kodean hasita eta 127 kodean bukatuta). ASCII taula estandarrak letra eta sinbolo arruntenak biltzen ditu eta 7 bit behar dira denak adierazi ahal izateko (2⁷=128).

ASCII taularen bigarren erdiari ASCII taula luzatua (edo hedatua) esaten zaio, taula hedatuak ere 128 karaktere biltzen ditu (128 kodean hasita eta 255 kodean bukatuta). ASCII taula hedatuak karaktere bereziak eta karaktere grafikoak biltzen ditu.

Hona hemen ASCII estandar taulari dagokion irudi bat:

Ikusi zenbakien ikurrek duten (0, 1, 2, ..., 9) kokapena zein den. Berdin alfabetoa letra larrietan emanik eta alfabetoa minuskuletan emanik.

Hauxe da ASCII hedatua taulari dagokion irudi bat:

Ikusi ñ eta Ñ karaktereak non dauden. Berdin zenbait karaktere grafiko edo alfabeto grekoaren zenbait karaktere. Ikusi ere sinbolo edo ikur matematiko bereziak biltzen direla.

Karaktere bereziak erabiltzen duen programa hau bukaerako adibideetan erakusten da:

CHAR DATU-MOTA ERABILTZEN: OINARRIZKO ERAGIKETAK

var

cLetra1, cLetra2, cLetra3, cLetra4, cLetra5, cLetra6 : char ;

begin

readln(cLetra1) ;    { karaktere bat teklatuz irakurri }

cLetra2 := '7' ; { '7' karakterea esleitu }

cLetra3 := 'H' ;      { 'H' karakterea esleitu }

writeln(cLetra3) ;    { karaktere aldagai baten edukia pantailaratu }

cLetra4 := 'A' ; { 'A' karakterea esleitu }

~~cLetra5 := #65 ;~~ { 'A' karakterea esleitu, kode hamartarra }

~~cLetra6 := #$41 ;~~    { 'A' karakterea esleitu, kode hamaseitarra }

CHAR DATU-MOTA: KONPARAKETAK

Bi karakteen arteko alderaketa egitean ASCII taularen posizioak alderatzen dira, horrela daukagu:

'0' < '9' < 'A' < 'Z' < 'a' < 'z' < 'ñ' < 'Ñ' < 'α'

Hori dela eta, honako hau egin daiteke:

if cLetra = 'R' then

Edo honako hau:

readln(cAukera);
case cAukera of
   'a', 'A' : begin
                 writeln('Lehen aukera') ;
          end ;
   'b', 'B' : begin
                 writeln('Bigarren aukera') ;
            end ;
   'c', 'C' : begin
                 writeln('Hirugarren aukera') ;
            end ;
end ;

FUNTZIO ETA PROZEDURA ESTANDARRAK

upcase funtzioa: letra minuskula letra larri bihurtzen du
lowercase funtzioa: letra larri letra minuskula bihurtzen du
chr funtzioa: zenbaki bat hartu eta dagokion karakterea itzultzen du
ord funtzioa: karaktere bat hartu eta dagokion zenbakia (dagokion ordinala) itzultzen du
pred funtzioa: letra bat hartu eta bere aurreko letra itzultzen du
succ funtzioa: letra bat hartu eta bere ondoko letra itzultzen du
clrscr prozedura: pantaila garbitzen du eta kurtsorea goian eta ezkerrean kokatzen du, crt unitatea beharrezkoa da
readkey funtzioa: karaktere bat irakurtzen du teklatutik, ez dago return sakatu beharrik eta crt unitatea derrigorrezkoa da
keypressed funtzio boolerra: karaktere bat teklatutik irakurtzean true itzultzen du, honek ere Crt unitatea beharrezkoa du

Funtzio eta prozedura estandarren zenbait dei:

cLetra := upcase('a') ;      { cLetra aldagaian 'A' gorde }
cLetra := upcase('6') ; { cLetra aldagaian '6' gorde }
cLetra := lowercase('B') ;   { cLetra aldagaian 'b' gorde }
cLetra := lowercase('8') ;   { cLetra aldagaian '8' gorde }

cLetra := chr(65) ; { cLetra aldagaian 'A' gorde }
iZenbk := ord('B') ; { iZenbk aldagaian 66 gorde }

cLetra := pred('B') ; { cLetra aldagaian 'A' gorde }
cLetra := succ('B') ; { cLetra aldagaian 'C' gorde }

cLetra := 'B' ;            { cLetra aldagaian 'B' gorde }
succ(cLetra) ; { cLetra aldagaian 'C' gorde }
cLetra := 'B' ;            { cLetra aldagaian 'B' gorde }
pred(cLetra) ;    { cLetra aldagaian 'A' gorde }